مجله خبری تشریفات

تزیین هـا و نماهـای مسجد جامع اصفهان تشریفات ترحیم مشهد در آجرکاری هـا، کاشی کاریها، گچبری هـا، طاق نماهـا و مقرنس ها اکران داده گردیده است.
مسجد جامع اصفهان در شرایط کنونی ۴۸۴ نوع طاق دارااست که هر کـدام از آن‌ها، به نظر بعدها، شـکل ظاهری و شیوه اسکلت بندی دارنده خصوصیات خاص و گوناگون از سایر میباشد؛ همان باربر می باشند و اسکلت بندی اساسی پوشش طاق را تشکیل می دهنـد.
از مثال هـای دیگر زیبایی در تزیین ها، می قدرت کاشی کاری های بی سابقه جان دار در بدنه ایوانها را اسم موفقیت.
این کاشی کاریها و آجرکاریها گاهی به تنهایی بر سطح آهسته حیاط خوابیده اند و گاهی در نقش یک کانال که نور و روشنایی و تهویه را برای فضای داخلی تأمین می نماید، بدنه را به آرامی می‌شکافد.
در سـوی دیگر، می شود به آراینده های مسجد عتیق اصفهان مانند سنگابها، لامپ دانها و ستونکهای تزئینی آن و اقتدار بسیار بالای مقرنس ها در زیباسازی سازه دقت کرد.
مقرنس های به شغل رفته در مسجد جامع اصفهان که عنصر دکوری مهمی در معماری اسلامی اهل ایران به شمار میروند، به طور ابتدایی در ایوانها و آن‌گاه هم به صورت جامع تر در نقاط دیگر مسجد چشم می شـود که مؤلفهای اساسی نیز در تأمین ایستایی قسمتهای متفاوت محسوب میشوند.
تکرار در طاق نماها و ردیف بندیهای دور و بر شبستانها و پیرامون تراس مرکزی را تحت عنوان شاخص ترین عامـل ساخت و ساز ریتم و ترانه درین مسجد میباشد.
آجرکاریهای به فعالیت رفته روی ستونها، فخرمدین ها و نهاز و نخیرهای ساخت گردیده روی نما، با ساخت سایه پر‌نور، یکنواختی نما را می‌شکند و تکان و تعادل را در مسجد ساخت و ساز می نماید.
در مسجد جامع اصفهان خوشنویسی و خط نویسی روی دیوار به خیال تهیه و تزیین خوب منش روهای ورودی بوده میباشد.
بعد ها خرد این خطوط و نقوش اسلیمی به شغل رفته در آنان برای آرایش کردن کتیبه ها ، منجر میگردد بعد ها سازه در عین داشتن عظمت، رعب آور نباشد و به نمازگزاران احساس امنیت را القا نماید.
در باطن فضای شبستانها با به کارگیری از کاربندیها و به شغل بردن سرستونها و کادر بندیهای دور و بر شبستان، تناسبات اطراف به واحد سنجش عموم وار شدن رسیده میباشد.
در سردر ورودی مسجد جامع اصفهان ، زنجیر آویزانی دیده می شود که سیمای آن چـون نمادی از یک میزان میباشد. گویی عدل و داد را در بدو ورودبه مسجد در گوش آدم زمزمه می نماید. هم چنیـن، زنجیر آرم پیوندهای ارتباطی ، هماهنگی و وحدت اسـت. وجـود زنجیر در ورودی مسجد جامع، به معنای لینک و پیوند همه تیم ها و کمپانی در فریضـه گروهی زیرا نماز آدینه و جماعت اسـت کـه نمازگزاران دستها را به نماد همدلی و همزیستی به هم زنجیر می نمایند

کاشان را شهر منزل‌های دیرین می‌نامند، به تشریفات ترحیم مشهد این دلیل‌که شاهکارهای معماری آن زبانزد خاص و عام میباشد. در بازدید از این شهر در صورتی میخواهید لحظاتی به‌یادماندنی و لذت‌قسمت را تجربیات فرمایید، به تماشایِ منزل های تاریخی و جلوه‌های فرهنگ و تمدن و هنر این دیار بروید.

یکی‌از این منزل‌ها که دیدنِ آن را به شما سفارش میکنیم منزل مشکی کاشان میباشد که در محله‌ی درب اصفهان قرار گرفته میباشد. تاریخچه‌ی این سازه به اوایل بعدازظهر قاجار میرسد که جزو آن تیم از منزل هایی میباشد که صرفا یک تراس اساسی دارااست. گردشگران در بازدید از تور منزل مشکی می توانند از محوطه آن دیدن نمایند. با گام زدن در تراس این سازه چاله باغچه‌‌ای را میبینید که آرم از تاریخچه‌ی سابق این سازه داراست. این گودی‌ها که در تراس منزل مشکی کاشان چشم می گردد، ذیل‌خیس از سطح کوچه قراردارد و اصطلاحا گود میباشد.

در قبل برای اینکه ساکنانِ منزل، به آبِ قنات دسترسی داشته باشند، بایستی این چاله باغچه‌ در هر منزل‌ای ساخته می شد. در کنار تماشایِ این چاله باغچه‌ها، میتوانید به نظاره‌ی سرداب‌های منزل مشکی کاشان بروید و از معماری مخصوص به‌شخص آن که اختلاف سطح متعددی با کوچه و بادگیرها داراست، دیدن فرمائید. از سایر جذابیت‌های منزل مشکی کاشان که در بازدید از سازه نباید فراموش فرمائید، نصیب سلطان نشین آن میباشد. این اتاق که در واقع مجلل‌ترین قسمت ساختمان به حساب میآید تزیینات بسیار زیبایی در آن مشاهده میشود.

برای مثال این تزیینات می‌اقتدار به آیینه کاری‌ها، گچ بری‌ها، درها، پنجره‌های گچی نازک، پنجره‌های رنگین اشاره نمود که فضای خاصی را کردار کرده‌اند. بعد از بازدید و گشت‌وگذار در منزل مشکی، راهی تماشایِ دیگر جالب های کاشان همانند گرمابه فین کاشان و منزل عطارها گردید.

منزل های تاریخی کشور ایران از هدف های اصلی تشریفات ترحیم مشهد توریسم در مرزو بوم به شمار میایند. تاریخ دیرین و فرهنگ و تمدن بی نیاز مردمان این میهن در قسمت‌های گوناگون فرهنگ ایران بزرگ نمود داشته میباشد. بالطبع نصیب اصلی و بزرگی از این فرهنگ وتمدن نیز در منزل‌های اهل ایران خویش را نمایان ساخته میباشد. براین اساس منزل ‌های کهن کشور ایران، راهی برای جستجو در زمان‌های متعدد تاریخ مرزوبوم به حساب می آید. آنچه در‌این اثرها تاریخی بسیار شایان توجه میباشد، تلفیق هنر اهل ایران با معماری و مهندسی زمان‌های گوناگون میباشد. همین فرمان دقت هنر دوستان و گردشگران را به خویش جلب نموده است. آن ها از اقصی نقاط کشور‌ایران و دنیا برای یک گشت تاریخی و بازدید از منزل‌ های زیبای کشور ایران میایند. با ما همدم باشید تا مروری بر منزل‌ های تاریخی یزد، اصفهان، طهران، تبریز، شیراز و کاشان، تاریخچه، نصیب‌های گوناگون آنان، معماری، تزئینات منزل‌ های اهل ایران در اقلیم‌های گوناگون و داده ها ضروری برای بازدید داشته باشیم.

منزل های توریستی کشور ایران
در واقع، منزل‌های تاریخیِ بی‌بدیل، مامن و زیارتگاه عاشقان توریسم گردیده‌اند. اکثری از منزل های توریستی کشور‌ایران تحت عنوان هتل و اقامتگاه، تجربیات‌ای به یادماندنی در ذهن و روح شما بر مکان خواهند گذاشت. در‌این اماکن، صمیمیت، زیبایی و روح تاریخ موج میزند. بایستی در تراس منزل‌های سابق مانند منزل بهنام در تبریز، منزل طباطبایی‌ها در کاشان، منزل لاری‌ها در یزد، منزل امین‌ التجار در اصفهان و هزاران منزل با ارزش دیگر گام زد. بخشی از هر هجرت به بازدید از منزل‌ های دیرین کشور‌ایران سپری شود. در‌صورتی‌که در ادامه آشنایی منزل‌های اهل ایران و منزل‌گردی می‌باشید، با ما یاروهمدم باشید.

تاریخچه منزل های تاریخی کشور ایران
منزل‌های سابق کشور‌ایران، بخشی از حافظۀ تاریخی ملت کشور ایران به اکانت میایند. پیشینۀ معماری در کشور ایران به هزارۀ هفتم قبل از به دنیا آمدن میرسد. از آن مجال تا کنون، این هنر خویش را در عرصه‌های متفاوت، به ویژه در منزل‌های سنتی جمهوری اسلامی ایران نمایان ساخته و به گذر زمان تکامل یافته میباشد. از شهر یزد که اولی شهر خشتی دنیا و دو‌مین شهر تاریخی دنیا پس از ونیز ایتالیا میباشد، تا منزل‌های دیرین در همدان و هگمتانه می‌اقتدار مراحل تغییرات منزل‌های تاریخی جمهوری اسلامی ایران را شعور کرد.

منزل های تاریخی کشور‌ایران در روزگار صفویه
روزگار صفویه، بی‌شک از براق‌ترین عصر‌های هنری در کشور ایرانِ بعد از اسلام میباشد. از حرفه‌های هنری پیشتاز در‌این عصر می‌اقتدار به معماری و تشکیل داد بناهای باشکوه و باارزش اشاره نمود. از مهم ترین این بناها، منزل‌های تاریخی کشور‌ایران در دورۀ صفویه میباشد. می‌اقتدار از دورۀ صفویه، تحت عنوان زمان شکوفایی و به ثمر وصال نبوغ معماری ایرانیان اسم پیروزی. از منزل‌های اصلی و بی‌نظیری که درین زمان طلایی ساخته شدند، می‌قدرت به منزل‌های تاریخی مشیر الملک انصاری، منزل‌ی اخوان واقعی و منزل‌های بخردی، روحانی الاسلام، سوکیاس و سیمون در اصفهان اشاره نمود.

منزل های تاریخی کشور ایران در زمان قاجاریه
هنر معماری در منزل‌های اهل ایران در روزگار قاجار ادامه یافت. این هنر گام در تکامل و تلفیق با مدل‌های رایج بعد از ظهر خویش گذاشت. لذا درین زمان بناهای باشکوه و فاخری ساخته شد. به خصوص در زمان ناصرالدین فرمانروا، با دقت به مهاجرت‌های پاد شاه و همینطور صادر کردن دانشجوها به کشورهای غربی برای علم آموزی، موضوع‌ی مخلوط و تلفیق هنر معماری اهل ایران با معماری غربی آماده گشت. مثلا منزل‌های زمان قاجار می‌قدرت منزل‌های تاریخی عمارت گلشن پردیس و عمارت مسعودیه در طهران، منزل‌های صابر، به روزی و منطقی نژاد در شیراز، منزل‌ی مشروطه‌ و منزل امیر نظام گروسی در تبریز، عمارت ملک التجار سنندج و منزل‌ی آقازاده یزد را اسم موفقیت.

آتشکده آذرگشنسب تخت سلیمان یا این که آتشکده تشریفات ترحیم مشهد آذرگشسب در ۴۵ کیلومتری شمال شرقی شهرستان طلا جواهرات خیز تکاب، در جنوب استان آذربایجان غربی بنا شده در شمال غرب جمهوری اسلامی ایران جا خوش کرده است. اما پایگاه مهم اثر ها به‌جامانده از آتشکده آذرگشنسب را، در قلب دژی که به تخت سلیمان شناخته میگردد، مشاهده می نمایید. حقیقت بدانید گاهی آتشکده آذرگشنسب، به‌شکل مخفف آن آذرگشسب نیز نامیده میشود. به این ترتیب بیایید در تماشای جاذبه‌های کشور‌ایران، نوک پرگار کشور مصفای هجرت در کشور‌ایران را به دیدار این آتشکده بسپاریم. بعد از آن از چرخش پرگار زمان بر دره‌ای که تخت سلیمان بر آن بنانهاده گردیده، به آتشکده مقدس آذرگشنسب، برسیم. همینطور قصد ما از ذکر مسائلی در آشنایی، نامهای گوناگون آن، عصر تاسیس و حتی بیشترین کاربری آتشکده معین خواهد شد.

محوطه تخت سلیمان و آتشکده آذرگشنسبشناختی از آتشکده آذرگشنسب
عالی میباشد بدانید که روی حرف از آتشکده‌ای میباشد که در دنیا یک کدام از پهناور‌ترین به شمار می آید. هم‌زمان با تأسیس این آتشکده، اعتبار، رونق و بسط حقیقی حیطه تخت سلیمان، در عصر حکومت ساسانیان ثبت شد. آتشکده آذرگشنسب یا این که آذرگشسب ساخته شد، تا ساختمان آن به‌تیتر برگزیدگان عبادتگاه ساسانیان به عمل آید. چون یاروهمدم با حکومت ساسانی، شاهد اعتبار و ترویج دین زرتشت در جمهوری اسلامی ایران زمین نیز بودیم. سپس پرستش حریق نیز، با ایجاد کرد آتشکده، گسترش افزون‌تری یافت. همینطور حریق که در دین زرتشت می‌سوزد تا آلودگی‌ها را از در بین پیروز شود و همواره نمادی بر طهارت میباشد، آنجا افروخته شد. آتشی که به مدتی وقتگیر، به‌شکل جاویدان پر‌نور بود. آتشی که می‌توانست، تحت عنوان آرم و مظهری از اقتدار و بضاعت و توان دین زرتشت محسوب خواهد شد. درواقع بایستی دانست که‌این آتشکده مکانی به دلیل سکونت شاهان ساسانی، در طی اجرای مراسم، تاجگذاری و نیایش بود.

یک دیگر از مراسم هایی که منحصر به فرد زنان تشریفات ترحیم مشهد میباشد و آقایان نمی‌توانند در آن کمپانی داشته باشند، سفره حضرت ابوالفضل علیه السلام میباشد. این سفره را بعد از تصاحب کردن حاجت خویش می‌اندازند و بعضی معتقدند که روز چهارشنبه شایسته ترین روز رای پرتاب کردن سفره حضرت ابوالفضل علیه السلام است. گاهی این مراسم در روز به دنیاآمدن حضرت ابولفضل نیز برگزار می شود.

این سفره می بایست در سه رتبه انداخته خواهد شد. در درجه اولیه و دوم پذیرایی و تشریفات این سفره بی آلایش میباشد البته نوبت سوم، پیش از پرتاب کردن سفره، نیت می‌نمایند که سفره سوم را بعداز بر آوردن حاجت بیندازند. پس از بر آورده شدن حاجت، سفره صلوات سوم بسیار کامل و با پذیرایی و تشریفات بی نقص انداخته می‌گردد. در شهرهایی مانند قوچان، وقتی که حاجت بسیار مهمی دارا هستند این سفره را با هم پا با آشی که به آن آش عباسعلی می گویند، می‌اندازند.

سفره حضرت زهرا درود الله علیها:
در سفره حضرت زهرا علیها السلام نیز خوراکی های پاکیزه و حلال میگذارند. و بر به دور این سفره به دعا و نماز میپردازند. همینطور بر راز این سفره خطبه حضرت زهرا درود الله علها خوانده شدند و از صفات و بزرگی‌های حضرت زهرا علیه السلام حافظه می‌نمایند.

آداب ختم صلوات و برگزاری مراسم سفره صلوات
یکی‌از مهمترین نکاتی که بایستی در مراسم سفره صلوات رعایت نمود این میباشد که بایستی صلوات را با نیت قلبی ادا نمود. امام درستگو علیه السلام نیز در این مورد می فرمایند: صلوات را با خلوص قلب ادا نمایید.

به خدا یکتا و قادر آرزو داشته باشید و برای حاجت های خویش به وی توسل جویید. پیشنهاد گردیده‌است که پیشین و بعد از آن سفره صلوات، صدقه دهید. بین برگزاری مراسم، از کلام با یکدیگر بپرهیزید و خموشی مجلس را رعایت فرمائید. خوب میباشد محل برگزاری مراسم را با اسفند معطر و خوشبو نمائید.

سفره صلوات چیست

ورودی­‌های مسجد
ورودی­‌های مسجد در دو ضلع شرقی و غربی جای‌دارد. سردرهای تشریفات ترحیم مشهد آنان با طاق نماها و آجرکاری­‌های بسیار زیبایی تزئین گشته‌­اند. ورودی­‌های مسجد، شمارا به سمت یک دالان طاق دار هدایت می­‌کنند. شما از روش این دالان می­‌توانید وارد صحن مسجد گردید.

ورودی مسجد جامع زواره
البته برهان اینکه مساجد جامع همانند مسجد زواره دارنده دو در ورودی می باشند، انگیزه­‌های مختلفی آورده شده میباشد. یکی دلایل تفکیک مردان و زنان هنگام ورود به مسجد می­‌باشد. برهان آتی مجاورت بودن و شل داخل شدن به مسجد از روش محله­‌های اساسی شهر و مرکزها اصلی عمل­‌های اقتصادی و اجتماعی بوده میباشد.

صحن مسجد
او‌لین بخشی که در ورود به مسجد با آن مواجه می­‌گردید، صحنی چهارگوش میباشد .که دور و بر آن را تراس‌­هایی چهارگانه فرا گرفته‌­اند. کف تراس با سنگ و خشت پوشیده گردیده است.

معماری مسجد جامع زواره
حیاط­های مسجد
البته سطح های حیاط­‌ها آجری میباشد. پوشش آنان را قانونی بندی بسیار مفصلی تشکیل داده میباشد. تراس جنوبی از سمت ضلع جنوبی به گنبدخانه وصل میشود. از سمت اضلاع خاوری و باختری نیز به شبستان­‌های هر دو طرف خاتمه پیدا می‌­نماید.

سقف صحن مسجد جامع زواره
شبستان­ها
این مسجد دارنده دو شبستان می­‌باشد. او‌لین شبستان در باطن مسجد قرار گرفته و شبستان مهم آن به اکانت می­‌آید.

بعدها هر ضلع از شبستان این مسجد ۴۵/۸ متر می­‌باشد. این شبستان دارنده گنبد آجری بسیار مالامال شکوهی میباشد که به وسیله کناره سازی­‌ها روی برنامه ای مربعی قرار داده گردیده است. کناره سازی این گنبد از نوع پوشش پتکانه میباشد که با طول متعددی انجام یافته میباشد.

زیبایی های مسجد جامع زواره
گنبد شبستان از نوع دو قالب پیوسته میباشد که دهانه‌­ای ۸ متری دارااست. دو قالب گنبد نیز از طول شکرگاه از یکدیگر غیر وابسته گشته­‌اند. نوع و صورت قالب درونی بیضوی می­‌باشد. ولی قالب فرنگی به نوع شب دری تند تاسیس شده است.

آجرکاری گنبد نشانه­‌دهنده جنبش از کثرت به سمت وحدت میباشد. به‌این شکل که دکورا سیون آجرها به صورتی میباشد که آجرها با وصال به راس به یک خشت ختم می­‌شوند. این‌شیوه نمادی از رجوع همگی به سوی پروردگار می‌­باشد.

شبستان ضلع غربی مسجد دارای اسم و رسم به شبستان زمستانی می‌­باشد. این شبستان سوا فضای اساسی مسجد سازه گشته میباشد. میر محمدعلی طباطبایی در قرن ۱۳ این شبستان را سازه می­‌نماید. معماری آن همانندی متعددی به حسینیه زواره داراست که به حیث می­‌آید در تشکیل داد آن از به عبارتی حسینیه سرمشق گرفته باشند.

تزیینات مسجد جامع
مناره مسجد جامع زواره
مناره مسجد سوا بنای اساسی و در ضلع غربی مسجد واقع شد‌ه‌است. یک پلکان مارپیچی از درون مسجد به مناره منش پیدا می­‌نماید. طول این مناره ۱۱ متر و قطرش حدود ۴.۵ متر می­‌باشد. طول این مناره در قبل بیشتر بوده میباشد.

ولی احتمالا به خیال و خاطر تهاجم‌­ها و حمله ها گوناگون و اما موقعیت جویبار بخشی از آن فروریخته میباشد. اما نصیب بالایی مناره تجدید بنا گشته میباشد. این بازسازی آشکارا ناشیانه و نامناسب انجام یافته میباشد. بر فراز مناره یک محیط چوبی چشم می­‌گردد. در پیشین زمانی که موذن بر بالای مناره می­رفته درین محیط چوبی قرار می­‌گرفته و اذان می‌­گفته میباشد. این محیط او را از بارش­‌ها، گرمای شدید فصل تابستان و سرمای فصل‌زمستان مراقبت می­‌نموده است.

مناره مسجد جامع
اسرار مسجد جامع زواره
راجع به این مسجد قصه‌­های عجیبی ذکر می­‌گردد که صدق هیچ­کدام از آن ها معلوم وجود ندارد. به دلیل آن که این داستان سینه به سینه فی مابین عموم آورده شده و امروزه هم می­‌قدرت این احادیث را از دهان هم محلی زواره شنید.

بنای امامزاده محمدرضا لنگر یک کدام از یادمان تشریفات ترحیم مشهد های مذهبی- تاریخی شهرستان بجنورد میباشد که احتمالاً در عصر تيموری ایجاد شده است. كتيبۀ سازه که در حال حاضر مفقود گردیده تاريخ تشکیل داد بقاع را ۸۷۶ هـ .ذكر می­ كرده میباشد. این مقبره بارها تعمیر گردیده و نمای فرنگی آن در عصر قاجار كاملاً تجديد گردیده است. سازه از كف تا بالای گنبد دوپوش حدود ۷ متر طول داراست. پيشانی ايوان­ ها، لچكی­ ها و آحاد پوستۀ فرنگی گنبد با كاشی­ های فيروزه ­ای رنگ پوشش يافته میباشد.

آستان امامزاده پادشاه محمدرضا (علیه السلام) در یک کیلومتری شرق روستای لنگر و در ده کیلومتری شمال غربی بجنورد واقع گردیده است . از تاریخ تشکیل داد بنای ساختمان مقبره هیچ اطلاعی دردست وجود ندارد طبق شواهد جانور دردوره تیموریان و در طی حکومت پاد شاه حسین بایقرا اواخر قرن نهم بنائی برروی این مزاربوده و ظاهراً تاسال ۱۳۷۰ هجری قمری درمحل حرم نوشته ای وجودداشته که تاریخ تاسیس سازه را سال ۸۷۶ هجری قمری بیان نموده است، یک قرن پس ازآن در حین شاه محمد خدابنده (۹۹۶ – ۹۸۵ هـ ق) مقبره نوسازی شده است.

و واپسین تجدید بنا سازه د تاریخ ۱۳۲۹ خورشیدی محرم ۱۳۷۰ قمری به دست سیدحمید حمیدی فرزندآقا سید علی ایفا پذیرفته میباشد.

اهل یک محل معتقدند که مدفون دراین حرم از فرزندان حضرت امام موسی کاظم (علیه السلام) میباشد که ازدیر گشوده زیارتگاه عموم بوده و کلیه هفته روزهای پنج شنبه از بجنورد و روستاهای دور و بر زائران برای زیارت آمده و شبی را درجوارمرقد این امامزاده به صبح می‌رسانند.

امامزاده محمدرضا لنگر در تاریخ ۲۵ اسفند ماه ۱۳۸۰ درفهرست اثرها ملی با شماره ۵۱۵۳ به تصویب رسیده میباشد .

معمار حرم بوعلی سینا (آرامگاه بوعلی‌سینا) کسی وجود ندارد تشریفات ترحیم مشهد جز معمار اهل ایران، مرد بناهای به یاد ماندنی، مهندس هوشنگ سیحون معماری آرامگاه بوعلی سینا در شهر همدان به ایفا رساند. این تاثیر تصویب‌گردیده در فهرست اثر ها ملی کشور ایران امروز در اواسط یک میدان قرار گرفته میباشد.

طراح آرامگاه ابن سینا این سازه را با اصول معماری اهل ایران اسلامی پیاده سازی کرده و فضاهای مهم سازه به تفصیل پایین میباشد:

حیاط ده ردیف، لایی، بقعه، موزه، ساختمان بلند و محوطه آرامگاه

تاریخچه آرامگاه بوعلی سینا
طرح ایجاد کرد آرامگاه ابوعلی سینا به مناسبت هزارمین سال ولادت ابوعلی (1330 شمسی) از او‌لین شغل های زمان‌ی دوم شغل انجمن اثرها ملی بود.

هیات موسسان انجمن اثر ها ملی در سال 1324 شمسی، با پیش‌فرض برتری تلفیق معماری قدیم و نو، یک مسابقه‌ ی معماری میان معماران آن عصر ترتیب بخشید که با لحاظ مساعد آندره گُدار و محسن فروغی پیروز مسابقه هوشنگ سیحون تحت عنوان معمار بقعه بوعلی سینا برگزیده شد.

مشوق‌ ی شایسته ترین طرح آرامگاه بوعلی سینا، اجرای ساختمان بود. بعداز ثبت پایانی طرح در 1326 شمسی، انجمن اثر ها ملی قصد به ایجاد کرد بقعه‌ی ابوعلی سینا گرفت. به نقل از انجمن اثرها ملی سیحون، در آن فرصت برای کامل شدن تحصیلات خویش، در پاریس به رمز میبرد. بعداز تدبیر از تصمیم انجمن اثرها ملی در خرداد سال 1327 شمسی، طرح آخری را که اصولا تحت عنوان نقطه پايان‌طومار‌ی خویش در پاریس ارائه کرده بود، به انجمن اثر ها ملی ارسال کرد.

و در غایت طرح پایانی و جانور آرامگاه بوسیله مهندس هوشنگ سیحون، پیاده سازی و تحقیق شد و به وسیله کمپانی پیمانکاری ابتهاج و شرکاء ساخته شد که امروز یکی زیباترین بناهای آرامگاهی جمهوری اسلامی ایران به حساب آورده می شود.

مسجد سيد اصفهان ۸۰۷۵ متر مربع مساحت دارد.
مسجد سيد بنایی نیمه کاره بوده و دارای چهار تشریفات ترحیم مشهد در اصلی، دو چهل ستون، دو شبستان بزرگ، یک گنبد، سه ایوان و بیش از ۴۵ حجره است ، اما مناره ندارد.
درون شبستانهای مسجد سيد نیز کاشی کاری نشده است .
مسجد سيد اصفهان اولین مسجدی است که دارای دو بخش مسجد و مدرسه به طور هم زمان است .
طرح ساختمان مستطیل شکل بوده (۸۵ × ۹۸ متر)، دارای چهار ایوان است و از چهار جهت به بیرون راه پیدا می کند.
مسجد سید ساختمانی چهار ایوانی است که با انواع کاشی های پر نقش و رنگین پوشیده شده و کمال ظرافت و هماهنگی فضاهای معماری را می توان در آن دید.
صحن مسجد سيد اصفهان از اطراف با غرفه ها و حجره های دو طبقه و ایوانها محدود شده و در وسط آن حوضی شکیل قرار دارد.
بر بالای ایوان جنوبی، برج ساعتی با تزیین کاشی ساخته شده است.
ایوان شمالی با کاشیهای خشتی هفت رنگ با طرح گل و بته و اسلیمی و همچنین با کتیبه هایی در داخل و خارج بنا تزیین شده است.
ایوان جنوبی در جلوی شبستان زیر گنبد واقع است .
ایوانهای شرقی و غربی در جلوی شبستان زمستانی قرار دارند. عمق این دو ایوان در حدود دو متر بوده و هر دو از تزیینات گره کاری خاصی برخوردارند.
دو شبستان بزرگ شرقی و غربی گودتر از کف مسجد سيد اصفهان ساخته شده اند
بنای مسجد سید همچون دیگر مساجد معتبر شامل بخش های متعددی از جمله سردر، ایوان، صحن، گنبدخانه ، شبستان ستون دار، رواق وغرفه های دو طبقه در اطراف صحن و همچنین مدرس و حجره های مورد استفادهی علوم دینی می باشد.
در مسجد سید اصفهان دو شبستان وجود دارد که یکی در جهت شرق صحن مسجد و دیگری در جهت غرب قرار گرفته اند.
دیوارهای داخلی این شبستانها به جز دیوار قبله و محراب فاقد تزیینات کاشی کاری است و درهای ورودی آنها در صحن مسجد سید قرار دارد.
نمای ورودی این شبستان ها با تزیینات گیاهی، هندسی و کتیبه هایی از کاشی هفت رنگ و معرق پوشیده شده اند.

معماری مسجد تحت عنوان عبادتگاه رهروان اسلام در تشریفات ترحیم مشهد هنر منزلت ویژه ای دارااست. تجلی انوار حق که در دانا هستی و کاینات به ظهور رسیده میباشد بوسیله هنرمندان مسلمان در معماری پرمعنای خویش جلوه گر شد‌ه‌است. معماران اسلامی با نیت قربت و در مجاورت حضرت حق کوشیده اند تا روح معنویت اسلامی را در بناهای خویش اکران دهند و در مجموع اجزای آن مظاهر الهی را به اکران گذارند.

معماری اسلامی با مساجد شروع میشود، پس می اقتدار بیان کرد: شاخصه های معماری کشورهای اسلامی بیشتراز هر چیز در مسجد تجلی یافته میباشد که خویش تجسم” بازآفرینی” و “تکرار” و هماهنگی و نظم و وقار طبیعت میباشد که خداوند آن را به مثابه منزل کلیه مسلمان ها برای عبادت گزینش نموده است.

معماری مسجد لینک و پیوند تنگاتنگی با عبادات روزمره مسلمان‌ها داراست به شکلی که ادای نماز نیازی به مکانی خاصی ندارد ولی زمانی که به اقدامی تیم جمعی تبدیل شد نیاز به فضایی برای ایفا ان پدیدار شد از این رو معماران و هنرمندان مسلمان در تشکیل داد و پیاده سازی مساجد غایت اختراع و هنر خویش را بی‌دقت به ثواب دنیوی آن به عمل بردند. خصوصیت های معماری مسجد اسلامی در کشور ایران بدون صدا و وقار باشکوه الهی را به اکران می‌گذارد که علامت از ذوق وسلیقه سرشار زیبایی‌شناسی میباشد و منبعی جز ایمان مذهبی و الهام آسمانی نمی‌تواند داشته باشد.

معماران و هنرمندان همواره در مسجد سازی اهل ایران، به‌سیرتکامل‌ای کار کردند که گاه حتی از نصب نام‌و‌نشان خویش نیز غافل گردیده‌‌اند بر این شالوده خوشگل ترین و جاودانه ترین شاهکارهای هنری خویش را در مساجد، زیارتگاه ها و اماکن مقدس به اکران گذارده اند. معماری مسجد اهل ایران رفلکس تاریخ جمهوری اسلامی ایران و اسلام میباشد چشم انداز و تصاویر ترکیبی بهتر از رنگ ها، طرح های هندسی و تقارن هایی میباشد که دیده بازدیدکنندگان را به خویش جلب می نماید نسبتاً در ساختارفیزیکی کلیه مساجد بعضا خصوصیت های مشترک وجود داراست و در بیشتر موردها، رنگ آبی رنگ قلب و لهجه معماری مسجد میباشد.